Σάββατο 13 Δεκεμβρίου 2025

Μελέτη για τα καλλιτεχνικά ρεύματα



Ομάδα Α΄: Μελετητές της παραδοσιακής ποίησης και του Ρομαντισμού
Ημερομηνία:
Τάξη:
Ονοματεπώνυμα μαθητών:

1)......................................................................2).............................................................3).....................................................................4)…………………………………………………………………...


ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:
Ποιητικά κείμενα:
Της νύφης που κακοπάθησε
Ιω. Βηλαράς, Σαν πεταλούδα στη φωτιά
Ανδρ. Κάλβος, Τα ηφαίστεια
Δ. Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι (Σχεδίασμα Α΄, Β΄, Γ΄)

Να καταγράψετε τα βασικά χαρακτηριστικά της παραδοσιακής ποίησης και του Ρομαντισμού. Αξιοποιείστε τις γνώσεις σας από τις σχετικές εισαγωγές του σχολικού ανθολογίου, το Λεξικό λογοτεχνικών όρων και τους ηλεκτρονικούς συνδέσμους: http://www.potheg.gr/Periods.aspx?lan=1,http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/anthologies/new/page_001.html

Εντοπίστε στα ποιήματα που σας δίνονται για μελέτη (ΚΝΛ, Α΄Λυκείου), τα χαρακτηριστικά που τα κατατάσσουν στα αντίστοιχα λογοτεχνικά ρεύματα και καταγράψτε αυτά σε πίνακα. Αξιοποιείστε τους συνδέσμους: http://www.potheg.gr/Writers.aspx?lan=1, http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/anthologies/new/page_001.html



Φύλλο εργασίας 2.
Ομάδα Β΄: Μελετητές του Παρνασσισμού
Ημερομηνία:
Τάξη:
Ονοματεπώνυμα μαθητών:
1..................................................................2.................................................................
3..................................................................4……………………………………………………………..
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:
Κ. Παλαμάς, Πατρίδες! αέρας, γη...
Ιω. Γρυπάρης, Εστιάδες
Άγγ. Σικελιανός, Δείπνος.
Να καταγράψετε τα βασικά χαρακτηριστικά του Παρνασσισμού. Αξιοποιείστε το σχολικό ανθολόγιο, το Λεξικό λογοτεχνικών όρων και τους ηλεκτρονικούς συνδέσμους: http://www.potheg.gr/Treasure.aspx?lan=1, http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1,
http://serieslitteraires.org/site/article.php3?id_article=495,

Εντοπίστε στα ποιήματα που σας δίνονται (ΚΝΛ, Α΄Λυκείου) τα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου ρεύματος, τα θεματικά μοτίβα και τις αντιλήψεις που εκφράζονται για τον άνθρωπο και τη ζωή. Αξιοποιείστε τους ακόλουθους συνδέσμους:
http://www.potheg.gr/Writers.aspx?lan=1
http://www.lifo.gr/team/sansimera/36805,
http://www.greek-language.gr/greekLang/literature/anthologies/new/page_017.html,


Φύλλο εργασίας 3.
Ομάδα Γ΄: Μελετητές της μετάβασης προς το μοντερνισμό…
Ημερομηνία:
Τάξη:
Ονοματεπώνυμα μαθητών:
1....................................................................2.................................................................
3...................................................................4………………………………………………………………
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:
Καβάφης, Βάρναλης : σημαντικοί ποιητές οι οποίοι συνετέλεσαν στη μετάβαση της ποίησης από την παράδοση στο μοντερνισμό. Αναζητήστε ποιήματα και χαρακτηριστικά στοιχεία της ποιητικής τους γραφής. Αξιοποιείστε τους ηλεκτρονικούς συνδέσμους:
http://www.kavafis.gr/, http://www.potheg.gr/WriterDetails.aspx?id=7711180&lan=1,
http://www.potheg.gr/WriterDetails.aspx?id=7711123&lan=1,
http://alex.eled.duth.gr/EThM/poets/Varnalis.htm
Επιλέξτε για την εργασία σας τουλάχιστον τρία από τα ακόλουθα προτεινόμενα ποιήματα (ΚΝΛ, Α΄Λυκείου):
Κ.Π. Καβάφης, Περιμένοντας τους βαρβάρους, Ιθάκη, Η σατραπεία, Απολείπειν ο θεός Αντώνιον, Αλεξανδρινοί βασιλείς, Ηγεμών εκ Δυτικής Λιβύης, Νέοι της Σιδώνος 400 μ.Χ.
Κ. Βάρναλης, Οι μοιραίοι, Οι πόνοι της Παναγιάς
Ποιες αντιλήψεις για τη ζωή και τον άνθρωπο παρουσιάζονται στα ποιήματα που μελετάτε;


Φύλλο εργασίας 4.
Ομάδα Δ΄: Μελετητές του Συμβολισμού
Ημερομηνία:
Τάξη:
Ονοματεπώνυμα μαθητών:
1.......................................................................2...............................................................
3......................................................................4…………………………………………………………….
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:
Να καταγράψετε τα βασικά χαρακτηριστικά του Συμβολισμού και να αναζητήσετε ποιήματα αντιπροσωπευτικά, αξιοποιώντας τους συνδέσμους:
http://www.potheg.gr/Treasure.aspx?lan=1, http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1,
http://www.komvos.edu.gr/diaglossiki/REVMATA/Symbolismos/Symbolismos.htm . Επιπλέον επισκεφθείτε τους συνδέσμους: http://www.nationalgallery.gr/site/content.php,
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1, αναζητήστε και παρουσιάστε εικαστικά έργα καλλιτεχνών οι οποίοι επηρεάστηκαν από το κίνημα του Συμβολισμού.
Επισκεφθείτε τους παρακάτω συνδέσμους και αναζητήστε στοιχεία για τη ζωή και την ποιητική δημιουργία ενός κατεξοχήν εκπροσώπου του ποιητικού συμβολισμού, του Καρυωτάκη.
http://www.papaki.panteion.gr/teuxos2/_private/kariotakis/karyoindex.htm,
http://www.potheg.gr/WriterDetails.aspx?id=7711195&lan=1
«Είμαστε κάτι», Καρυωτάκης: ποιες αντιλήψεις για τη ζωή και τον άνθρωπο εκφράζει ο ποιητής.
Αναζητήστε εικόνες στο ποίημα και μελετήστε το συμβολισμό που νομίζετε ότι έχουν.
(http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSB106/528/3495,14122/)


Φύλλο εργασίας 5.
Ομάδα Ε΄: Μελετητές του Υπερρεαλισ
μού
Ημερομηνία:
Τάξη:
Ονοματεπώνυμα μαθητών:
1......................................................................2................................................................
3.....................................................................4……………………………………………………………..

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:
Επισκεφθείτε τους παρακάτω συνδέσμους, αναζητήστε και καταγράψτε τα βασικά χαρακτηριστικά της μοντέρνας ποίησης και ειδικότερα της υπερρεαλιστικής γραφής, αλλά και παρουσιάστε εικαστικά έργα καλλιτεχνών οι οποίοι επηρεάστηκαν από το κίνημα του Υπερρεαλισμού. Υπάρχουν κοινά στοιχεία ανάμεσα στη λογοτεχνική γραφή και την εικαστική δημιουργία;
http://www.potheg.gr/Treasure.aspx?lan=1,
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CF%8D%CE%BB%CE%B7:%CE%9A%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%B1, http://www.nationalgallery.gr/
Σεφέρης, Ελύτης, Σαχτούρης : αναζητήστε ποιήματά τους και εντοπίστε χαρακτηριστικά μοντέρνας ποίησης και υπερρεαλισμού. Προτείνονται τα ακόλουθα (επιλέξτε τουλάχιστον τρία συνολικά):
Γ. Σεφέρης, Πάνω σ’ έναν ξένο στίχο, Ελένη, Επί ασπαλάθων (ΚΝΛ, Β΄Λυκείου)
Οδ. Ελύτης, Η τρελή ροδιά, Στα χτήματα βαδίσαμε όλη μέρα …(ΚΝΛ, Β΄Λυκείου)
Μ. Σαχτούρης, Η Αποκριά , Ο στρατιώτης ποιητής (ΚΝΛ, Γ΄Λυκείου)
Αξιοποιείστε τους ακόλουθους συνδέσμους:
http://dschool.edu.gr/ ,
http://www.potheg.gr/Writers.aspx?lan=1 Πηγή: Φύλλο Εργασίας από το Σχολικό Δίκτυο.

Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου 2025

Σέξπηρ, Σονέτο 8, Πάμπλο Νερούδα Σονέτο 66

ΣΟΝΕΤΟ XVIII William Shakespeare,
«Σονέτο 18»
Να σε συγκρίνω με μια μέρα θερινή;
Εσύ υπερέχεις σε απαλότητα και χάρη·
λυγίζει αέρας τα τριαντάφυλλα του Μάη
και δεν κρατούν τα καλοκαίρια μας πολύ.

Άλλοτε καίει πολύ των ουρανών η φλόγα,
θαμπώνεται άλλοτε η ολόχρυσή τους όψη·
τ’ όμορφο κάποτε χάνει την ομορφιά του
απ’ την πορεία της φύσης είτε από την τύχη.

Μα το δικό σου αιώνιο θέρος δε θα σβήσει,
της ομορφιάς την κατοχή δε θα τη χάσεις,
κι ο Χάρος δεν θα καυχηθεί πως μπήκες στη σκιά του·
θα λάμπεις πάντα εσύ μέσα σ’ αιώνιους στίχους!

Όσο θα βλέπουν μάτια κι άνθρωποι αναπνέουν,
οι στίχοι αυτοί θα ζουν κι εσύ θα ζεις μαζί τους.

μτφρ. Στυλιανός Αλεξίου
πηγή: Λογοτεχνία Β' Λυκείου
Ακούγεται στη σειρά της ΕΡΤ "ΤΟ ΠΑΙΔΙ", ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 50



Πάμπλο Νερούδα, Σονέτο 66

ΔΕ ΣΕ ΘΕΛΩ παρά γιατί σε θέλω,
μα απ’ το θέλω στο δε σε θέλω πέφτω
κι απ’ το καρτέρα, όταν δε σε προσμένω,
περνώ απ’ το παγερό στο πυρωμένο.
Σε θέλω μόνο γιατί εσένα θέλω,
σε μισώ μα γι’ αγάπη σου προσπέφτω,
κι είν’ της αθώας αγάπης μου το μέτρο
σαν τυφλός που αγαπά να μη σε βλέπω.
Το σκληρόψυχο του Γενάρη φέγγος
την καρδιά μου θα σιγολιώσει εφέτος,
ανοίγοντάς μου στα κρυφά το στέρνο.
Μόνος στην ιστορία αυτή πεθαίνω
και πεθαίνω απ’ αγάπη αφού σε θέλω,
σε θέλω αγάπη, ως το αίμα κι ως το τέλος.



" Σ’ αγαπώ καθώς κάποιο φυτό που δεν ανθίζει,
μα που μέσα του κρύβει το λουλουδόφως όλο,
και ζει απ’ τον έρωτα σου σκοτεινό στο κορμί μου
τ’ άρωμα που σφιγμένο μ’ ανέβηκε απ’ το χώμα.



Σ’ αγαπώ μη γνωρίζοντας πως, από που και πότε,
σ’ αγαπώ στα ίσια δίχως πρόβλημα ή περηφάνια :
σ’ αγαπώ έτσι γιατί δεν ξέρω μ’ άλλον τρόπο,


παρά μ’ ετούτον όπου δεν είμαι μήτε είσαι, που το χέρι σου πάνω μου το νιώθω σα δικό μου, που όταν κοιμάμαι κλείνουν και τα δικά σου μάτια”.

Ακούγεται στη σειρά της ΕΡΤ "ΤΟ ΠΑΙΔΙ" στο 12΄,20΄΄, ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ 49 Επίσης, σ' αυτό το επεισόδιο αναφέρονται τα "Σονέτα στον Ορφέα" του Ράινερ Μαρία Ρίλκε